Werken met jongeren
- 6 juni 2023
- Laatste update: 3 april 2024
Werken er jongeren op jouw bedrijf? Structureel of als vakantiekracht? Dan is het goed om te weten dat voor jonge werknemers soms andere regels gelden dan voor volwassenen. Denk aan werkzaamheden- en tijden. Én hoe geef je leiding aan jongeren?
Op deze themapagina lees je er alles over. Voor meer informatie kun je ons altijd contacten via 088 – 888 66 88 of werkgeverslijn.nl/contact.
Wat mag een jongere werknemer voor werk doen?
Wie met jongere werknemers werkt, moet bedenken dat kinderen en jongeren alleen werk mogen doen dat ze aankunnen en dat past bij hun ontwikkeling. Bovendien moet er altijd voldoende toezicht en begeleiding zijn van een iemand met autoriteit. Net zoals voor andere werknemers ben je verplicht een arbeidsovereenkomst af te sluiten met de jonge werknemer.
Wat zijn de vuistregels voor de verschillende leeftijden?
Als je jongeren wilt laten werken, is het handig de volgende vuistregels te hanteren:
- Kinderen van 12 jaar en jonger mogen niet werken;
- 13-, 14- en 15-jarigen mogen lichte werkzaamheden uitvoeren. Denk aan lichte oogstwerkzaamheden, gewasverzorging of groente of fruit plukken;
- 16- en 17-jarigen mogen alle werkzaamheden doen, tenzij deze werkzaamheden verboden zijn;
- Medewerkers vanaf 18 jaar mogen alle werkzaamheden doen.
Denk bij het werken met jongeren ook aan de wetgeving, waarin sommige werkzaamheden zijn verboden (bijvoorbeeld met asbest) of alleen onder voorwaarden zijn toegestaan (bijvoorbeeld alleen als je een bepaalde deskundigheid hebt).
Het is in ieder geval altijd belangrijk dat je ervoor zorgt dat jouw bedrijf een veilig plek is om te werken. In de arbocatalogus van Stigas staat veel handige informatie staat over het veilig werken met jongeren. Besteed hier ook aandacht aan tijdens de uitvoering van jeRisico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E).
Hoeveel uur mag mijn jongere werknemer werken?
In de Arbeidstijdenwet is geregeld hoeveel jongeren mogen werken. Dit is per leeftijd verschillend. Ook zijn er verschillende regels voor schoolweken en vakantieweken. In onderstaande tabel staat weergegeven hoeveel uren jongeren mogen werken in vakantieweken.
Werktijden voor een vakantiekracht
| 13 en 14 jaar | 15 jaar | 16 en 17 jaar | ||
| Per dag | 7 uur | 8 uur | 9 uur | |
| Per week | 35 uur | 40 uur | 45 uur (per 4 weken max. 160 uur) | |
| Max. aantal weken per jaar | 4 weken | 6 weken | – | |
| Waarvan max. aaneengesloten | 3 weken | 4 weken | – | |
| Max. aantal werkdagen per week | 5 dagen | – | – | |
| Zondag | Nee | Onder voorwaarden | Onder voorwaarden |
Wil je meer weten? Kijk dan eens op de website van de Rijksoverheid.
Werken met jongeren, zo maak je het leuk!
Werken met jongeren vergt soms een iets andere aanpak dan werken met volwassenen. Hieronder volgen 7 tips met hoe je werken in de agrarische sector voor de jeugd aantrekkelijk maakt.
- Wees oprecht geïnteresseerd
Jongeren willen graag merken dat ze ertoe doen! Luister aandachtig naar wat ze vertellen én vraag ook eens naar zijn toekomstplannen qua werk of studie. - Geef duidelijke instructies
Overweldig je jonge medewerker niet met hoge verwachtingen of teveel opdrachten. Voor jongeren geldt dat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn en ze vaak te werk gaan volgens het mechanisme ‘eerst doen en dan denken’. Houd hier rekening mee in je instructies en opdrachten. - Bied jongeren die uitdaging zoeken extra taken
Elke dag hetzelfde doen, dat is voor veel jongeren een afknapper. Vraag eens waar hun interesse ligt. Je merkt snel genoeg of ze de extra verantwoordelijkheid aankunnen! - Investeer in sfeer
Duidelijke afspraken zijn belangrijk, maar plezier op de werkvloer ook! Een goede sfeer zorgt ervoor dat jongeren bij je willen blijven werken. - Leer jongeren sociale omgangsregels op de werkvloer
Jij bent misschien wel de eerste werkgever van de jongere, ga er dus niet vanuit dat de jongere wel weet welk gedrag er van hem wordt verwacht, maar spreek dit uit. - Maak afspraken met elkaar
Maak bij indiensttreding duidelijke afspraken over bijv. het gebruik van mobiele telefoon of over op tijd komen. - Zie scholieren als medewerkers van de toekomst
Zie de jongere niet als een tijdelijke, maar als een werknemer voor later! Zorg voor een positief beeld over de sector bij de jongere.
Wist je dat…
- de wet onderscheid maakt tussen 13-, 14-jarigen en 15-jarigen en 16- en 17-jarigen? De laatste groep wordt gezien als jeugdige terwijl de eerste categorie als kind worden gezien. Vijftienjarigen mogen net iets meer dan kinderen, maar iets minder dan jeugdigen.
- er bij 13- en 14-jarigen permanent toezicht moet zijn wanneer ze lichte oogstwerkzaamheden of gewasverzorging uitvoeren, groente of fruit plukken of bollen plukken? Een 15-jarige mag wel zelfstandig werken.
- Kinderen op vrije dagen niet meer dan 7 uur mogen werken en niet eerder dan 7 uur of later dan 19.00 uur?
- 16- en 17-jarigen bijna alle werkzaamheden mogen verrichten en zelf met een trekker de weg op mogen wanneer ze hun trekkerrijbewijs hebben behaald?
Meer informatie over welke specifieke werkzaamheden een jongere mag doen in jouw sector en welke arbeidstijden gelden lees je in de door Stigas opgestelde arbocatalogus.
Gebruik van mobiel op het werk: mag de werkgever dat verbieden?
De smartphone heeft iedereen altijd bij de hand, ook tijdens het werk is de telefoon meestal niet ver weg. Voor jou als werkgever kan het storend zijn wanneer jouw werknemers afgeleid worden door hun mobiele telefoon. Mag je het gebruik van de telefoon verbieden op de werkvloer?
Het verbieden van de smartphone is niet concreet in de wet geregeld. De wet geeft de werkgever wel een ‘instructiebevoegdheid’. Dit houdt in dat hij bepaalt hoe het werk wordt uitgevoerd en met welke gereedschappen en middelen en dus ook met welke middelen niet. De werkgever kan dus het gebruik van een privé smartphone verbieden. De werknemer moet zich hieraan houden. De instructies moeten wel redelijk zijn en rekening houden met uitzonderingen, zoals de werknemer die een belangrijk privé telefoontje verwacht. Probeer hier in alle redelijkheid uit te komen met jouw medewerkers.
Wil je binnen jouw bedrijf het gebruik van een smartphone tijdens werktijd verbieden? Zorg dat je hierover heldere afspraken met jouw personeel maakt, en dat deze afspraken ook terug te vinden zijn in een personeelshandboek, huishoudelijk reglement, etc. Zorg ook voor een plek waar de werknemers hun telefoon veilig kunnen bewaren. Door hier duidelijk over te communiceren wordt het ook mogelijk om werknemers aan te spreken op het moment dat ze zich niet aan de afspraken houden.