Hoe komt een cao tot stand?
- Auteur Diana Eleveld
- 8 november 2022
- Laatste update: 31 mei 2023
“Je weet dat een cao op een gegeven moment gaat aflopen. Dat is voor ons het moment om na te gaan denken over een nieuw cao” vertelt Steve Fok van LTO Nederland. Een cao voor de agrarische sector is er niet van de een op de andere dag. Het is een samenspel tussen vakbonden, werkgeversorganisaties en betrokken boeren en tuinders.
Collectieve afspraken tussen werkgevers en werknemers, zoals loon, werktijden, pensioen en kosten van huisvesting worden samengebracht in een cao. Voordat de cao-onderhandeling van start gaan, wordt er eerst opgehaald wat er speelt in de sector.
LTO Nederland laat hiervoor een regiegroep samenkomen, die bestaat individuele boeren en tuinders, vakgroepbestuurders, een adviseur van de Werkgeverslijn land- en tuinbouw en vertegenwoordigers van vaktechnische organisaties. Voor de open teelten zijn dat de KAVB, NFO en Anthos. Voor de productiegerichte dierhouderij wordt er samengewerkt met de POV en COBK. Glastuinbouw Nederland heeft een eigen ondernemersgroep.
Aanpassingen
“Tijdens deze regiegroep of ondernemersgroep denken wij mee over thema’s die worden meegenomen in de onderhandelingen,” vertelt Marco Bellekom, adviseur bij de Werkgeverslijn. “Als wij aan de telefoon veel dezelfde signalen ontvangen, kan dit een teken zijn om aanpassingen te doen aan de cao.” Zo kreeg de Werkgeverslijn na veranderde wetgeving veel vragen over het niet meer mogen inhouden van huisvestingskosten op het wettelijk minimumloon. Door deze signalen in te brengen bij de regiegroepoverleggen is er uiteindelijk een regeling afgesproken om toch op het wettelijk minimumloon te kunnen inhouden mits er sprake is van gecertificeerde huisvesting.
De onderhandeling met de vakbonden
Wanneer de regiegroep een voorstel heeft gemaakt, starten de gesprekken met de vakbonden. LTO heeft hierin, samen met de andere betrokken werkgeversorganisaties, de eindverantwoordelijkheid namens de werkgevers. Steve Fok: “De eerste keer als we elkaar ontmoeten is het altijd kijken hoe we in de wedstrijd staan. Wat zijn de zorgen van dit moment? Vanuit de werkgeverskant delen we ook graag de marktomstandigheden in zo’n eerste samenkomst.” Hoewel het een van de belangrijkste thema’s is, gaat het tijdens de onderhandelingen om meer dan loon alleen. “Je kan ook afspraken maken over zaken die bijvoorbeeld met de ontwikkeling van personeel te maken hebben.”
We zijn eruit
Als werkgevers en de vakbonden samen een akkoord hebben bereikt en de achterban hiermee instemt, kan de cao worden aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De afspraken kunnen ook algemeen verbindend worden verklaard, zodat de afspraken voor de hele sector gelden.
Marco maakt de onderhandelingen van dichtbij mee door zijn rol in de regiegroep. “Voor ons is dat heel belangrijk als Werkgeverslijn land- en tuinbouw. Wij worden vaak bevraagd hoe afspraken in de cao precies bedoeld zijn. Doordat wij bij het proces betrokken zijn, kunnen we dit vaak goed uitleggen. Zo kunnen we ondernemers echt verder helpen met hun werkgeversvraagstukken.”
En dan…
“Wij vinden het belangrijk dat we de betrokken werkgevers goed informeren,” zegt Steve Fok, “hierin is natuurlijk een belangrijke rol voor de Werkgeverslijn weggelegd. Zij organiseren webinars, schrijven artikelen en verspreiden informatie. Ook houden ze ons scherp met vragen uit de praktijk.” Met deze praktische blik wil de Werkgeverslijn land- en tuinbouw voor ondernemers die onder de cao’s Glastuinbouw, Open Teelten en Productiegerichte Dierhouderij vallen een vraagbaak zijn als het om cao gaat.
